Klimatologisch overzicht

	Eenheid	Waarde	Normaal		Record +	Jaar	Record -	Jaar
Gemiddelde temperatuur	°C	20.3	16.7	+++	19.3	2003	13.2	1991
Gemiddelde maximumtemperatuur	°C	25.4	21.2	+++	23.8	2017	17.2	1991
Gemiddelde minimumtemperatuur	°C	14.5	12	+++	14	2021	9.6	1991
Neerslagtotaal	mm	40.5	70.8		174.6	2016	15.8	2018
Neerslagdagen	d	7	14.1	--	24	2016	4	2018
Onweersdagen in België	d	10	11.8		21	2016	3	2010
Gemiddelde windsnelheid	m/s	2.9	3.1		3.6	2013	2.6	2021
Overheersende windrichting		ONO
Zonneschijnduur	uu:mm	307:50	199:16	+++	258:37	2010	112:41	1991
Globale zonnestraling	kWh/m²	187.4	155.5	+++	182.8	2015	116.6	1991
Relatieve vochtigheid	%	61	71	---	83	2016	62	2015
Dampdruk	hPa	14	13.4		16	2003	11.1	1991
Luchtdruk	hPa	1017	1016.5		1021.3	2006	1010.1	1997

Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2023 volgens de volgende definitie:

+++	---	Hoogste/laagste waarde sinds 1991
++	--	Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991
+	-	Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991

	Eenheid	Waarde		Record +	Jaar	Record -	Jaar
Gemiddelde temperatuur	°C	20.3	+++	19.3	2003	11.5	1923
Gemiddelde maximumtemperatuur	°C	25.4	+++	24.7	1976	15.9	1923
Gemiddelde minimumtemperatuur	°C	14.5	+++	14	2021	7.3	1923
Neerslagtotaal	mm	40.5		174.6	2016	12.1	1976
Neerslagdagen	d	7	--	26	1916	4	2018
Zonneschijnduur	uu:mm	307:50	+++	302:17	1976	95:29	1987

Recordwaarden van 1901-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2023 volgens de volgende definitie:

+++	---	Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901
++	--	Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901
+	-	Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901

Een zeer warme en zonnige maand

Nieuwe absolute temperatuurrecords

Op drie dagen na, lagen de temperaturen in Ukkel de hele maand boven de respectievelijke normale waarden.

Geheel volgens de verwachtingen hebben we drie nieuwe absolute records bereikt voor de temperaturen:

• Gemiddelde temperatuur: voor het eerst sinds het begin van de waarnemingen in 1833 konden we een waarde van meer dan 20°C noteren: 20,3°C (normaal: 16,7°C), 1°C meer dan het vorige absolute record van 19,3°C in 1976 en 2003 (metingen vanaf 1833).
• Gemiddelde maximumtemperatuur: 25,4°C (normaal: 21,2°C). Het vorige absolute record van 24,7°C dateerde van 1976 (metingen vanaf 1892).
• Gemiddelde minimumtemperatuur: 14,5°C (normaal: 12,0°C). Het vorige absolute record van 14,0°C dateerde nog maar van 2021 (metingen vanaf 1892).

Vooral de tweede decade (11-20 juni) kende zeer hoge temperaturen:

• Gemiddelde temperatuur: 22,2°C (normaal: 16,5°C). Het vorige absolute record van 20,9°C dateerde van 1989 (metingen vanaf 1833).
• Gemiddelde maximumtemperatuur: 27,7°C (normaal: 20,8°C). Het vorige absolute record van 26,3°C dateerde van 1989 (metingen vanaf 1892).
• Gemiddelde minimumtemperatuur: 16,4°C (normaal: 11,9°C). Het vorige absolute record van 15,8°C dateerde nog maar van 2021 (metingen vanaf 1892).

De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 10,3°C (2 juni) en 31,2°C (11 juni). Voor het eerst sinds het begin van de waarnemingen in 1892 daalden de temperaturen tijdens een junimaand niet onder 10°C. Het vorige record dateerde van 2017, toen ging de minimumtemperatuur nog net onder deze grens (9,8°C).

Nog drie andere opmerkelijke parameters:

• 29 lentedagen [max>=20°C] (normaal: 17 dagen). Dit is een evenaring van het absolute record van 2003 (metingen vanaf 1892). De afgelopen maand bleef de maximumtemperatuur enkel op 2 juni onder 20°C (18,9°C).
• 17 zomerdagen [max>=25°C] (normaal: 5,7 dagen). Dit is een nieuw absoluut record (metingen vanaf 1892). Het vorige record van 14 dagen dateerde van 1976 en 1986.
• 4 tropische dagen [max>=30°C] (normaal: 0,9 dagen). Dit is een evenaring van het record voor de huidige referentieperiode (2005 en 2017). Het absolute record (metingen vanaf 1892) blijft staan op 8 dagen in 1976 en ook in 1947 waren er meer tropische dagen (6 dagen).

Van 8 t.e.m. 17 juni werd er een officiële hittegolf geregistreerd in Ukkel (definitie hittegolf). We willen hierbij meegeven dat deze definitie enkel voor Ukkel geldt. De landelijke hittegolf duurt zolang er in dit meetpunt aan deze definitie wordt voldaan.

In ons land werd de laagste minimumtemperatuur op 4 juni in Elsenborn (Bütgenbach) gemeten met 1,8°C. De hoogste temperatuur werd op de 11de in Begijnendijk geregistreerd met 33,6°C.

 

Nieuw absoluut record voor de zonneschijnduur

De zonneschijnduur bedroeg de afgelopen maand 307u 50min in Ukkel (normaal: 199u 16min). Dit is een nieuw absoluut record (metingen vanaf 1887). Het vorige record dateerde van 1976 (302u 17min).

Vooral de eerste decade (1-10 juni) was zeer zonnig. De zon scheen hier toen 126u 19min (normaal: 64u 10min). Dit is een nieuw absoluut record voor deze decade. Het vorige record van 104u 15 min dateerde van 1997 (metingen vanaf 1887).

Tijdens deze eerste decade van juni 2023 scheen de zon zelfs meer dan tijdens de volledige maand juni 2016 (116u 17min) en meer dan tijdens de volledige maand juni 1987 (i.e. de somberste junimaand sinds het begin van de waarnemingen in 1887 met 95u 29min).

Deze hoge zonneschijnduur is uiteraard gerelateerd met de bewolkingsgraad:

• Voor de 13de keer sinds 1981 konden we de afgelopen maand geen enkele dag met een volledig betrokken hemel registreren (normaal: 1,5 dagen). De vorige keer dateerde van 2022.
• We registreerden 11 dagen met een heldere hemel (normaal: 4,0 dagen). Dit is een nieuw record vanaf 1981 (vorig record: 10 dagen in 1986 en 2006).

Einde van een lange droogteperiode

16 juni was de 32ste en laatste dag van een lange periode zonder neerslag in Ukkel. Sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel (1892) was dit de tweede langste droogteperiode. Enkel in 2007 bleef de neerslag nog langer weg (36 dagen).

Wanneer we naar de metingen in Brussel-Ukkel vanaf 1833 kijken, zien we nog een andere langere droogteperiode (35 dagen in 1887).

Juni bleef droger dan normaal. In totaal viel er de afgelopen maand slechts 40,5 mm neerslag (normaal: 70,8 mm).

Net als in 2006 viel deze hoeveelheid op 7 dagen (normaal: 14,1 dagen). Enkel in 2018 waren er nog minder neerslagdagen (4 dagen). In juni 2018 viel er echter slechts 15,8 mm neerslag (laagste hoeveelheid voor de huidige referentieperiode en derde laagste sinds het begin van de waarnemingen in 1833).

Het grootste dagtotaal bedroeg hier 21,7 mm en werd op de 22ste geregistreerd.

In ons land viel de minste neerslag in de Polders (ongeveer 40% van de normale hoeveelheid) terwijl de meeste neerslag in Haspengouw en de Condroz is gevallen (ongeveer 80% van de normale hoeveelheid). Enkel zeer lokaal viel er meer dan 100% van de normale hoeveelheid.

In het klimatologisch meetnet van het KMI werd het grootste dagtotaal op 22 juni in Lauw (Tongeren) gemeten (66,8 mm).

We registreerden de afgelopen maand 10 onweersdagen in ons land (normaal: 11,8 dagen).

Tornado

Op 22 juni passeerde er een tornado in Menuchenet (Bouillon). Deze zorgde zeer lokaal voor veel schade in een bos met verschillende ontwortelde en afgebroken bomen.

Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.