Klimatologisch overzicht

	Eenheid	Waarde	Normaal		Record +	Jaar	Record -	Jaar
Gemiddelde temperatuur	°C	13.6	11.3		14.4	2022	7.8	1992
Gemiddelde maximumtemperatuur	°C	17.3	14.9		18.6	2022	11.5	2003
Gemiddelde minimumtemperatuur	°C	10.4	8.1		11.4	2001	4.4	2003
Neerslagtotaal	mm	87.2	67.8		128.7	1998	6	1995
Neerslagdagen	d	18	16.1		23	2000	10	2018
Onweersdagen in België	d	4	6.3		15	2012	0	2015
Gemiddelde windsnelheid	m/s	3.6	3.5		4.4	2000	2.6	2007
Overheersende windrichting		ZZW
Zonneschijnduur	uu:mm	107:41	112:38		177:37	2018	42:48	1998
Globale zonnestraling	kWh/m²	53.7	56.2		71.3	2018	33	1998
Relatieve vochtigheid	%	84	81		87	2016	77	2018
Dampdruk	hPa	13.1	11.1	+	13.6	2001	8.7	1992
Luchtdruk	hPa	1009.5	1015.3	--	1023.5	2007	1008.7	1992

Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2023 volgens de volgende definitie:

+++	---	Hoogste/laagste waarde sinds 1991
++	--	Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991
+	-	Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991

	Eenheid	Waarde		Record +	Jaar	Record -	Jaar
Gemiddelde temperatuur	°C	13.6	+	14.4	2022	5.9	1905
Gemiddelde maximumtemperatuur	°C	17.3	+	19	1921	9.1	1905
Gemiddelde minimumtemperatuur	°C	10.4	+	11.4	2001	2.8	1922
Neerslagtotaal	mm	87.2		227.1	1932	5.2	1975
Neerslagdagen	d	18		30	1974	5	1965
Zonneschijnduur	uu:mm	107:41		225:40	1965	42:48	1998

Recordwaarden van 1901-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2023 volgens de volgende definitie:

+++	---	Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901
++	--	Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901
+	-	Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901

Warme en natte maand

 

Warmste eerste decade

Oktober begon zoals september eindigde: met hoge temperaturen voor de tijd van het jaar. Dat bleef zo tot en met de 13de. Daarna schommelden de temperaturen rond de normale waarde. De uiteindelijke gemiddelde temperatuur van oktober 2023 bedroeg 13,6°C (normaal: 11,3°C) en valt daarmee net uit de top 5 van warmste oktobermaanden voor de huidige referentieperiode.

De gemiddelde temperatuur van de eerste decade (1-10 oktober) was de hoogste voor de huidige referentieperiode: 16,6°C (normaal: 12,5°C). Het vorige record dateerde al van 1995 (16,0°C). Vooral de maximumtemperaturen vielen op. De gemiddelde maximumtemperatuur voor deze 10 dagen bedroeg 21,9°C (normaal: 16,3°C). Het vorige record dateerde hier ook van 1995 (20,3°C). Opvallend: het absolute record voor deze parameter (metingen vanaf 1892) blijft staan op 1921 met een gemiddelde maximumtemperatuur van maar liefst 24,5°C.

In Ukkel registreerden we de afgelopen maand nog 9 lentedagen [max>=20°C], waarvan 7 tijdens de eerste decade, en 1 zomerdag [max>=25°C]. Beide parameters zijn goed voor een top-3 plaats voor de huidige referentieperiode:

• Lentedagen: tweede plaats, samen met 2005 en 2022. Het record blijft staan op 11 dagen in 2018.
• Zomerdagen: derde plaats, samen met 2017 en 2022. Het record blijft staan op 2011 met 3 dagen. In 2018 waren er 2 dagen.
• Het absolute record voor beide parameters (metingen vanaf 1892) blijft staan op 1921 met maar liefst 15 lentedagen en 5 zomerdagen.

De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 3,2°C (16 oktober) en 26,5°C (2 oktober). Deze laatste waarde is de tweede hoogste voor de huidige referentieperiode, achter 2011 (26,9°C). Voor de volledige referentieperiode (metingen vanaf 1892) wordt 2023 naar de derde plaats verdrongen door 1985 (26,6°C).

In ons land werd de laagste minimumtemperatuur op 16 oktober in Elsenborn (Bütgenbach) gemeten met -3,4°C. De hoogste temperatuur werd op de 2de in Kapelle-op-den-Bos geregistreerd met 27,5°C.

 

Uiteindelijk meer neerslag dan gemiddeld

De eerste decade (1-10 oktober) was niet alleen zeer warm, maar ook zeer droog. Tijdens deze eerste 10 dagen registreerden we in Ukkel slechts 0,1 mm neerslag (normaal: 27,7 mm). Daarmee was dit de droogste eerste decade van oktober voor de huidige referentieperiode. Het vorige record dateerde van 1991 (1,9 mm). Wanneer we naar de volledige referentieperiode kijken (metingen vanaf 1892), zien we dat er enkel tijdens deze decade in 1969 geen neerslag is gevallen.

De volgende twee decades waren telkens natter dan gemiddeld en ook het aantal neerslagdagen bleef stijgen. Tijdens de tweede decade (11-20 oktober) waren er nog enkele droge dagen in Ukkel terwijl het hier de derde decade (21-31 oktober) elke dag wel even regende.

Uiteindelijk viel er de afgelopen maand meer neerslag dan normaal: 87,2 mm (normaal: 67,8 mm), nog zeer ver achter het record van 1998 (128,7 mm).

Deze hoeveelheid viel in Ukkel op 18 dagen (normaal: 16,1 dagen).

Het grootste dagtotaal bedroeg hier 13,2 mm en werd op de 25ste geregistreerd.

In ons land viel de minste neerslag in de Condroz (ongeveer 115% van de normale hoeveelheid) terwijl de meeste neerslag in de Kempen is gevallen (ongeveer 185% van de normale hoeveelheid).

In het klimatologisch meetnet van het KMI werd het grootste dagtotaal op 20 oktober in Witry (Léglise) gemeten (43,5 mm).

We registreerden de afgelopen maand slechts 4 onweersdagen in ons land (normaal: 6,3 dagen), net als in 1991 en 2011. Enkel in 2015 (0 dagen), 2017 (2 dagen) en 2007 en 2021 (3 dagen) waren er dit nog minder.

Eerste sneeuwval in ons land

Op 15 oktober viel de eerste sneeuw in de Hoge Venen. Er bleef echter nog niets op de grond liggen.

Normale zonneschijnduur met een grote variabiliteit binnen de maand

Ook voor deze parameter was er een groot verschil tussen het begin en het einde van de maand. De eerste decade (1-10 oktober) was de tweede zonnigste voor de huidige referentieperiode. Deze 10 dagen scheen de zon 61u 35min in Ukkel (normaal: 35u 49min). Het record blijft staan op 2018 (80u 07min).

De derde decade (21-31 oktober) daarentegen was de somberste met slechts 12u 01min zon (normaal: 33u 42min). Het vorige record dateerde van 1998 (12u 20min).

De totale zonneschijnduur van de afgelopen maand lag uiteindelijk zeer dicht bij de normale waarde en bedroeg in Ukkel 106u 29min (normaal: 112u 38min).

Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.