2011-2015
Klimatologische overzichten van 2011 tot 2015
Klimatologisch gezien was 2013 een relatief normaal jaar in België. Tabel 1 geeft de jaarwaarden van enkele parameters waargenomen in Ukkel. Enkel het aantal winterdagen lag abnormaal hoog, de relatieve vochtigheid was abnormaal laag en het aantal onweersdagen was uitzonderlijk laag voor België.
Tabel 1. Waarden van het jaar 2013 en normale waarden van de periode 1981-2010 voor verschillende meteorologische parameters te Ukkel (of in het land voor de onweersdagen). De kolom « Kar » (=statistische karakteristieken) geeft de graad van abnormaliteit aan van de parameter in 2013 uitgedrukt in gemiddelde terugkeerperiodes (zie definities in tabel 2).
* de normale jaarlijkse waarden voor de wind en de relatieve vochtigheid werden aangepast volgens de nieuwe meetinstrumenten die in 2013 gebruikt werden.
| Parameter | 2013 | Normalen | Statistische karakteristieken |
|---|---|---|---|
| Gemiddelde luchtdruk (herleid tot zeeniveau) (hPa) | 1015,6 | 1016,0 | n |
| Gemiddelde windsnelheid (m/s) | 3,6 | 3,7* | n |
| Zonneschijnduur (h) | 1510 | 1545 | n |
| Gemiddelde temperatuur (°C) | 10,1 | 10,5 | n |
| Gemiddelde maximumtemperatuur (°C) | 13,6 | 14,2 | n |
| Gemiddelde minimumtemperatuur (°C) | 6,6 | 6,9 | n |
| Aantal vorstdagen (min < 0°C) | 58 | 46,4 | n |
| Aantal winterse dagen (max < 0°C) | 16 | 7,4 | a+ |
| Aantal zomerse dagen (max >= 25 °C) | 30 | 28,1 | n |
| Aantal hittedagen (max >= 30°C) | 6 | 4 | n |
| Gemiddelde relatieve luchtvochtigheid (%) | 77 | 78,3* | n |
| Neerslagtotaal (mm) | 815,9 | 852,4 | n |
| Aantal dagen met neerslag (>= 0,1 mm) | 180 | 199 | n |
| Aantal dagen dat de neerslag geheel of gedeeltelijk uit sneeuw bestond | 37 | 19 | ta+ |
| Aantal onweersdagen in het land | 69 | 95 | te- |
Tabel 2. Definitie van de abnormaliteitgraad van een klimatologische parameter, uitgedrukt in terugkeerperioden, voor de waargenomen waarden tussen 1981 en 2010.
| Afkorting | Graad van abnormaliteit | Fenomeen bereikt of overtroffen gemiddeld één keer om de |
| n | normaal | - |
| a | abnormaal | 6 jaar |
| za | zéér abnormaal | 10 jaar |
| u | uitzonderlijk | 30 jaar |
| zu | zéér uitzonderlijk | 100 jaar |
In 2013 bereikt de gemiddelde jaartemperatuur in Ukkel slechts 10,1 °C en dit is dus een lagere waarde dan de gemiddelde normale waarde voor de referentieperiode 1981-2010 (10,5 °C). Enkel de temperatuurgemiddelden van juli, augustus, oktober en december waren hoger dan de normale waarden. Twee maanden kenden opmerkelijke temperaturen: maart was opmerkelijk koud met een gemiddelde temperatuur van 3,0 °C tegenover een normale waarde van 6,8 °C; en december was opmerkelijk zacht met een gemiddelde temperatuur van 6,1 °C tegenover een normale waarde van 3,9 °C.
Tijdens de laatste 26 jaar, sinds de opwarming van het land vanaf het einde van de jaren 80, staat 2013 op de 4de plaats (gedeelde plaats met 1993), na 1996, 2010 en 1991 in de rangschikking van koudste jaren. Echter, zoals afbeelding 1 aantoont, klasseert de gemiddelde temperatuur van 2013 zich op lange termijn bij de 20% van warmste jaren sinds het begin van de metingen in Brussel-Ukkel in 1833.
Afbeelding 1. De jaargemiddelden van de temperaturen te Brussel-Ukkel tussen 1833 en 2012 (in °C).
Enkele bijzondere klimatologische verschijnselen van 2013 zijn het onthouden waard.
Tussen 12 en 26 januari werd ons land geteisterd door een koudegolf: de minima bleven in Ukkel gedurende deze hele periode negatief, evenals de maxima tussen 13 en 20 januari. Anderzijds, observeerden we in Ukkel tussen 1 januari en 30 maart, 35 dagen waarbij de neerslag gedeeltelijk of geheel in de vorm van sneeuw viel; dit is ruim boven het normaal aantal dagen voor deze drie maanden (12,5 dag). Vooral maart is hierbij merkwaardig met 11 dagen sneeuwval tegenover een normale waarde van 3,2 dagen.
In de zomer werd een hittegolf, zij het relatief minder intens, waargenomen tussen 21 en 27 juli met maximumtemperaturen hoger dan 25 °C in Ukkel tijdens deze periode en zelfs hoger dan 30 °C tussen 21 en 23 juli.
In tegenstelling met 2012, een jaar rijk aan stormachtige periodes, werd 2013 gekenmerkt door een zeer uitzonderlijk laag aantal stormachtige dagen in het een of andere deel van het land: enkel 69 dagen tegenover een normale waarde van 94,8 dagen. Het is voornamelijk tussen april en juni dat er minder onweersdagen – slechts 16 dagen tegenover een normale waarde van 35 dagen – geregistreerd werden. Tenslotte kende december een opmerkelijke zacht maar tevens winderig weer. Op 5, 24 en 27 december hielden stormen huis in het land en werd in verschillende regio's schade waargenomen.
Kortom, 2013 was vanuit klimatologische oogpunt, net als 2012, een relatief normaal jaar voor ons land.
Een meer gedetailleerde versie van het klimatologisch overzicht van 2013 zal weldra gepubliceerd worden.
