2011-2015

Klimatologische overzichten van 2011 tot 2015

Opmerking: Sinds het jaaroverzicht van 2010 zijn de « normalen » van de parameters in de tekst, de tabel en de figuren de gemiddelde waarden van deze parameters berekent over de periode 1981–2010. Deze periode van 30 jaar is gekozen als nieuwe referentieperiode om de normalen van het station te Ukkel te bepalen. In de tekst en in de tabel wordt de abnormaliteitgraad van de parameters eveneens gedefinieerd aan de hand van de verzamelde gegevens tijdens de periode 1981–2010. Echter, wanneer de parameters bijzonder opmerkelijke waarden bereiken tijdens het jaar, worden zij bekeken in een bredere context, door de ganse reeks sinds het begin van de waarnemingen te Brussel–Ukkel in de 19de eeuw.

Een onweerachtig jaar maar relatief normaal in zijn geheel.

Vanuit klimatologisch oogpunt was het jaar 2012 relatief normaal. In tabel 1 vindt je enkele jaarwaarden van enkele parameters waargenomen te Ukkel. Wanneer men deze waarden vergelijkt met de jaarlijkse normalen, stelt men vast dat de gemiddelde windsnelheid, het aantal winterse dagen en het neerslagtotaal « abnormaal » hoge waarden halen in vergelijking met de normale waarden van deze parameters. Te Ukkel was de hoogste dagelijkse maximumtemperatuur « zeer abnormaal » hoog. Tenslotte en nog meer opmerkelijk was het « zeer uitzonderlijke » hoge aantal onweersdagen waargenomen in 2012.

Tijdens het jaar 2012, waren twee klimatologische episodes het vermelden waard. Eerst en vooral de relatief intense koudegolf tussen 30 januari en 12 februari die ons land teisterde. Nadien eindigde het burgerlijke jaar met een zeer natte decembermaand. Hierbij werd te Ukkel het record van het vorige maandtotaal voor deze maand gebroken. Later komen wij terug op deze episode in ons overzicht.

Tabel 1. Waarden van het jaar 2012 en normale waarden van de periode 1981-2010 voor verschillende meteorologische parameters te Ukkel (of in het land voor de onweersdagen). De kolom « Kar » (=statistische karakteristieken) geeft de graad van abnormaliteit aan van de parameter in 2012 uitgedrukt in gemiddelde terugkeerperiodes (zie definities in tabel 2).

 

 

Parameter2012NormalenStatistische karakteristieken
Gemiddelde luchtdruk (herleid tot zeeniveau) (hPa)1016,01016,0n
Gemiddelde windsnelheid (m/s)3,53,4a+
Zonneschijnduur (h)15291545n
Gemiddelde temperatuur (°C)10,610,5n
Gemiddelde maximumtemperatuur (°C)14,414,2n
Gemiddelde minimumtemperatuur (°C)6,86,9n
Absolute maximumtemperatuur (°C)35,032,4za+
Absolute minimumtemperatuur (°C)-13,0-8,4a-
Aantal vorstdagen (min < 0°C)3746n
Aantal winterse dagen (max < 0°C)147a+
Aantal zomerse dagen (max >= 25 °C)2428n
Aantal hittedagen (max >= 30°C)44n
Gemiddelde relatieve luchtvochtigheid (%)8080n
Gemiddelde dampdruk (hPa)10,210,6n
Neerslagtotaal (mm)976,5852,4a+
Aantal dagen met neerslag (>= 0,1 mm)212199n
Aantal dagen dat de neerslag geheel of gedeeltelijk uit sneeuw bestond1619n
Aantal onweersdagen in het land13295te+

Tabel 2. Definitie van de abnormaliteitgraad van een klimatologische parameter, uitgedrukt in terugkeerperioden, voor de waargenomen waarden tussen 1981 en 2010.

 

AfkortingGraad van abnormaliteitFenomeen bereikt of overtroffen gemiddeld één keer om de
nnormaal-
aabnormaal6 jaar
zazéér abnormaal10 jaar
uuitzonderlijk30 jaar
zuzéér uitzonderlijk100 jaar

In 2012, in tegenstelling tot 2011, welke het warmste jaar sinds het begin van de waarnemingen was met een record gemiddelde temperatuur ( 11,6°C), bereikte de gemiddelde temperatuur in Ukkel slechts 10,6°C, dit is een waarde juist boven de normale van de periode 1981-2010 (10,5°C). Nochtans, zoals figuur 1 illustreert blijft de temperatuur van 2012 in de groep hogere temperaturen die wij in België waarnemen sinds het einde van de jaren 1980.

Wanneer wij de honderdjarige temperatuurreeks te Brussel–Ukkel onderzoeken, zien wij duidelijk dat de 10 warmste jaren sinds 1833 zich hebben gemanifesteerd na 1988. De gemiddelde jaartemperaturen na 1988 bedragen 10,8°C, hetzij ongeveer 2,0°C hoger dan de gemiddelde waarde van 1833-1910, d.w.z. voor de eerste significatieve opwarming waargenomen te Brussel-Ukkel.

Figuur 1. De jaargemiddelden van de temperaturen te Brussel-Ukkel tussen 1833 en 2012 (in °C). De r

Figuur 1. De jaargemiddelden van de temperaturen te Brussel-Ukkel tussen 1833 en 2012 (in °C). De r


Alvorens de seizoensoverzichten voor te stellen van 2012 geven wij u hier enkele nuttige definities voor een goede interpretatie van deze overzichten.

Definities:


Winter 2012: het gaat hier over de klimatologische winter, dit is de periode van 3 opeenvolgende maanden tussen december 2011 en februari 2012.
Koudegolf : onze definitie van een koudegolf is een periode van 5 opeenvolgende dagen tijdens dewelke (1) alle maximale dagtemperaturen lager waren dan 0°C en (2) de minimale temperaturen lager dan of gelijk waren aan -10°C tijdens minstens 3 dagen.
Aantal vorstdagen : dit is het aantal dagen tijdens dewelke de minimumtemperatuur lager was dan 0°C.
Aantal winterse dagen : dit is het aantal dagen tijdens dewelke de maximumtemperatuur lager was dan 0°C. (De vorst is permanent tijdens deze dagen).
Aantal zomerse dagen : dit is het aantal dagen tijdens dewelke de maximumtemperatuur tenminste 25°C bedroeg.
Aantal tropische dagen : dit is het aantal dagen tijdens dewelke de maximumtemperatuur tenminste 30°C bedroeg.
Aantal neerslagdagen : dit is het aantal dagen tijdens dewelke men met de pluviometer een neerslaghoeveelheid van minstens 0,1 mm heeft gemeten («meetbare » neerslag).
Aantal sneeuwdagen : dit is het aantal dagen tijdens dewelke men neerslag onder de vorm van sneeuw heeft waargenomen (alleen onder deze vorm of deels ervan).
Aantal onweersdagen (in het land): dit is het aantal dagen dat men minstens lokaal ergens in ons land elektrische activiteit in de atmosfeer heeft gemeten of waargenomen.

Seizoensoverzichten

Winter 2012

De figuren 2, 3 en 4 tonen de dagelijkse waarden weer voor de temperaturen, het neerslagtotaal en de zonneschijnduur waargenomen te Ukkel tijdens de winter 2012.

In zijn geheel werd de winter 2012 te Ukkel gekenmerkt door een abnormaal hoog aantal neerslagdagen, en normale waarden van de gemiddelde temperatuur, het neerslagtotaal en de zonneschijnduur. In het land was het aantal onweersdagen zeer uitzonderlijk hoog. We moeten eveneens de opmerkelijke koudegolf vermelden die ons land trof tijdens de maand februari.

Temperatuur

De winter was zacht met een gemiddelde temperatuur te Ukkel van 4,0°C (normale waarde: 3,6°C). De gemiddelde temperatuur van december bereikte 6,1°C (norm.: 3,9°C); deze maand was de negende warmste decembermaand sinds 1833. Januari was eveneens een zachte maand met een gemiddelde temperatuur van 5,1°C (norm.: 3,3°C). De hoogste maximale dagtemperatuur tijdens de winter werd bereikt op 1 januari te Néchin (Estaimpuis) en bedroeg 14,6°C.

Vanaf het einde van de maand januari teisterde een relatief intense koudegolf ons land wanneer een opmerkelijke daling van de temperaturen zich manifesteerde (zie fig. 2). Zij duurde van 30 januari tot 12 februari (14 dagen); Voordien deed een gelijkaardige koudegolf zich voor tussen 31 december 1996 en 11 januari 1997 (12 dagen). Tijdens deze koudegolf bleven de dagelijkse maxima onder 0°C en de minima onder –10°C gedurende 5 dagen. (Op 4 februari werd tot − 13,0°C gemeten). Elders in het land werden meermaals temperaturen lager dan –15°C gemeten; De laagste temperatuur waargenomen in het klimatologische meetnet bedroeg –21,8°C op 7 februari te Neidingen (nabij Saint-Vith).

Deze koudegolf verklaart waarom februari 2012 zeer abnormaal koud was te Ukkel met een gemiddelde temperatuur die slechts 0,7°C bereikte (norm.: 3,7°C); Wij moeten terugkeren naar 1991 om een nog koudere februarimaand te vinden (met 0,0°C).

Globaal, tijdens de winter, als gevolg van de zachte maanden december en januari waren er minder vorstdagen dan gemiddeld, aangezien wij er slechts 23 waarnamen te Ukkel (norm.: 33,2 d.). Echter, als gevolg van de koudegolf, lag het aantal winterse dagen voor dit seizoen hoger dan normaal; wij telden er 14 (norm.: 6,4 j.).

Figuur 2. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de winter 2012 (december 2011 tot

Figuur 2. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de winter 2012 (december 2011 tot

Neerslag

De winter was normaal regenachtig te Ukkel. Tijdens dit seizoen werd met de pluviometer 268,5 mm gemeten (norm.: 220,5 mm). Dit neerslagtotaal werd op 65 dagen gemeten (norm.: 54,8 d.).

Met 152,1 mm neerslag (norm.: 81,0 mm), komt december op de 7de plaats in de natste decembermaanden sinds 1833. In januari werd 86,4 mm gemeten met de pluviometer (norm.: 76,1 mm). In februari was het relatief droog aangezien wij slechts 30,0 mm observeerden te Ukkel (norm.: 63,1 mm).

Tijdens de winter lagen de pluviometrische totalen tussen 187,2 mm te Gorsem (Sint–Truiden) en 683,6 mm in Sourbrodt (Waimes), in de streek van Gileppe en Warche. Neerslaghoeveelheden hoger dan 40 mm werden op 4 data waargenomen in het klimatologische meetnet, in december en januari. De hoogste waarde bereikte 66,3 mm en werd gemeten op 15 december in Sugny (Vresse-sur-Semois).

In het land waren er 58 sneeuwdagen. De langste sneeuwbedekking werd waargenomen in de Hoge Venen tussen 30 januari en 23 februari, een periode van 25 dagen. Tijdens deze periode bereikte de sneeuwdikte 15 cm op 15 februari te Mont–Rigi (Waimes). Maar over de ganse winterperiode werd de maximale sneeuwdikte bereikt op 20 december 2011 te Elsenborn, waar de dikte van de sneeuwlaag 34 cm bereikte.

Het aantal onweersdagen tijdens deze winter bereikte 21 dagen (norm.: 10 d.) ; dit is een nieuw record sinds 1981. December 2011 en januari 2012 telden respectievelijk 11 en 9 onweersdagen; Dit zijn eveneens nieuwe recordwaarden sinds 1981. Februari telde slechts een onweersdag (norm.: 4).

Figuur 3. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de winter 2012.

Figuur 3. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de winter 2012.

Zonneschijnduur

Te Ukkel was de winter een beetje zonniger dan normaal: wij noteerden 196 h 18 min zonneschijn (norm.: 180 h 29 min). De drie wintermaanden waren elk relatief normaal met respectievelijk 51 h 56 min zonneschijn (norm.: 45 h 08 min) in december, 48 h 57 min (norm.: 58 h 34 min) in januari et 95 h 25 min (norm.: 76 h 36 min min) in februari.

Figuur 4. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukkel

Figuur 4. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukkel

Lente

De figuren 5, 6 en 7 tonen de dagelijkse waarden weer voor de temperaturen, het neerslagtotaal en de zonneschijnduur waargenomen te Ukkel tijdens de lente 2012 (maart, april en mei).

Algemeen karakteriseert de lente 2012 zich te Ukkel door normale waarden van de gemiddelde temperatuur, het neerslagtotaal, het aantal neerslagdagen en de zonneschijnduur. In het land was het aantal onweersdagen normaal.

Temperatuur

Te Ukkel bedroeg de gemiddelde lentetemperatuur 10,5°C, een waarde lichtjes hoger dan de normale waarde (normale: 10,1°C). In het begin van het seizoen was de gemiddelde temperatuur van maart zeer abnormaal hoog als gevolg van een hoge zonneschijnduur tussen 20 en 28 maart; over de ganse maand bedroeg de gemiddelde temperatuur 8,9°C (norm.: 6,8°C). Deze waarde plaatst maart 2012 op de derde plaats in de warme maartmaanden sinds 1833; het record dateert uit 1991 (9,5°C), voor 1989 (9,1°C). In het land werden lokaal maximale temperaturen hoger dan 20°C gemeten op 15 maart, wanneer men 22,6°C observeerde in de vallei van de Lesse, in Houyet en in Han-sur-Lesse (Rochefort).

De maand april staat in contrast met de maand maart, als gevolg van een relatief koude periode die ons land trof tussen 29 maart en 25 april. Te Ukkel was de gemiddelde temperatuur zeer abnormaal koud en lager dan de gemiddelde temperatuur van de vorige maand; zij bereikte 8,4°C (norm.: 9,8°C). In het land werd de koudste dag bereikt op 17 april (dit was eveneens de koudste dag van het seizoen); De koudste temperatuur werd waargenomen in Elsenborn (Bütgenbach) met –7,6°C.

Het was slechts tijdens de tweede helft van de maand mei dat wij opnieuw een zachte en zonnige lenteperiode hadden. De gemiddelde temperatuur in mei bereikte te Ukkel 14,3°C (norm.: 13,6°C). In het land werd de eerste zomerdag bereikt op 10 mei aangezien op verschillende plaatsen 25°C werd bereikt en op 24 mei bereikte de maximale temperatuur meer dan 30°C te Kleine-Brogel (Peer), waar 30,2°C werd gemeten.

Over de drie lentemaanden werden 5 zomerse dagen geteld in Ukkel (norm.: 3,1 d.) ; zij werden tijdens de maand mei waargenomen.

Figuur 5. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de lente 2012 (maart 2012 tot mei

Figuur 5. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de lente 2012 (maart 2012 tot mei

Neerslag

Met de pluviometer werd te Ukkel een lentetotaal van 200,4 mm gemeten, lichtjes hoger dan de normale voor het seizoen (187,8 mm). In maart, was de neerslaghoeveelheid relatief laag; gedurende 8 dagen werd in totaal 32,9 mm gemeten (norm.: 70,0 mm in 18 d.). In april, echter was de neerslag overvloedig en frequent. Tijdens 21 dagen viel er 104,1 mm (norm.: 51,3 mm in 15 d.). In mei waren de neerslaghoeveelheden normaal aangezien er 63,4 mm in 14 dagen werd gemeten (norm.: 66,5 mm in 16 d.).

In het land varieerden de gecumuleerde lenteneerslaghoeveelheden van 100,4 mm in het station van Ophoven (Kinrooi) tot 317,9 mm in Witry (Léglise). Op drie data werden in het klimatologische meetnet dagwaarden hoger dan 40 mm gemeten; de hoogste gemeten waarde bereikte 64,4 mm en werd op 20 mei in Lanaye (Visé) gemeten.

In het land telden wij 31 onweersdagen, deze waarde is lichtjes hoger dan de normale waarde (27 d.).

Figuur 6. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de lente 2012.

Figuur 6. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de lente 2012.

Zonneschijnduur

Te Ukkel bereikte de lentezonneschijnduur te Ukkel 468 h 59 min zonneschijn, dit is een zeer lichtjes hogere waarde dan de normale (463 h 58 min). Deze lichtjes hogere waarde was te wijten aan de zonneschijn tijdens de maand maart die veel hoger was dan normaal met 165 h 56 min zonneschijn (norm: 113 h 56 min). In het bijzonder registreerden wij 97 h zonneschijn tijdens de laatste decade van de maand, welke een recordwaarde is voor een decade van de maart sinds 1951; het vorige record bedroeg 95 h en dateerde uit 2011. De twee andere maanden waren relatief deficitair, met respectievelijk 113 h 11 min in april (norm.: 158 h 58 min) et 189 h 52 min in mei (norm.: 191 h 02 min.).

Figuur 7. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukkel

Figuur 7. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukkel

Zomer

De figuren 8, 9 et 10 tonen de dagelijkse waarden weer voor de temperaturen, het neerslagtotaal en de zonneschijnduur waargenomen te Ukkel tijdens de zomer 2012 (juni, juli en augustus).

Zoals de lente, kenmerkt de zomer 2012 zich in zijn geheel door normale waarden van de gemiddelde temperatuur, het neerslagtotaal, het aantal neerslagdagen en de zonneschijnduur. In het land was het aantal onweersdagen uitzonderlijk hoog.

Temperatuur

De gemiddelde zomertemperatuur bedroeg te Ukkel 17,3°C, iets lager dan de normale waarde (17,5°C). De zomer begon met een relatief frisse maand juni met een gemiddelde temperatuur van 15,4°C (norm.: 16,2°C). Tijdens deze maand werd slechts een zomerse dag waargenomen op de 28e, die zelfs een tropische dag werd. Op deze datum werden maxima hoger dan 30°C gemeten in verschillende meetpunten in het land; de hoogste waarde werd gemeten in Angleur (Luik) waar de temperatuur 32,0°C bereikte. Anderzijds werd de laagste temperatuur waargenomen op 05 juni met een minimumtemperatuur van 1,5°C te Forges (Chimay).

De maand juli was relatief variabel. Te Ukkel bereikte de gemiddelde temperatuur 17,3°C, dit is 1,1°C lager dan de normaalwaarde (norm.: 18,4°C). Wij observeerden 7 zomerse dagen (norm.: 9,7 d.), maar geen enkele tropische dag (norm.: 1,8 d.). In het land werd de hoogste temperatuur bereikt op 27 juli in Belgisch Lotharingen: in het station van Aubange werd 32,4°C gemeten. Elders werd de laagste temperatuur gemeten op 22 juli in Elsenborn (Bütgenbach), met een minimumtemperatuur van amper 1,1°C; deze temperatuur is eveneens de laagste waarde van gans het seizoen.

Tijdens de ganse maand augustus bereikte de gemiddelde temperatuur 19,2°C te Ukkel, een waarde die 1,2°C hoger was dan de normaalwaarde (norm.: 18,0°C). Dit wordt hoofdzakelijk verklaard door het feit dat tussen de 12e en de 22e ons land werd getroffen door een warme periode. Op 18 en 19 augustus werden in een groot deel van het land maximumtemperaturen hoger dan 35,0°C gemeten. Op de 19e werden temperaturen hoger dan 37,0°C gemeten in enkele meetpunten, zelfs tot 37,4°C in Ophoven (Kinrooi). Dit was de warmste dag van het seizoen.

Als gevolg van de relatief frisse maanden juni en juli bedroeg het aantal zomerse dagen voor dit seizoen slechts 17 te Ukkel, een waarde lichtjes lager dan de normale waarde (22,9 d.). Het aantal tropische dagen bedroeg 4, hetzij een quasi normale waarde, normale waarde (3,9 d.).

Figuur 8. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de zomer 2012 (juni 2012 tot augu

Figuur 8. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de zomer 2012 (juni 2012 tot augu

Neerslag

Te Ukkel was de zomer lichtjes natter dan normaal. Het regende 51 dagen en het neerslagtotaal voor de zomer bereikte 271,3 mm (norm. : 224,6 mm in 43,9 d.). De grootste neerslaghoeveelheden werden gemeten in juni en juli. In juni werd 133,1 mm neerslag gemeten (norm.: 71,8 mm) en 115,7 mm in juli (norm.: 73,5 mm). Juni was de 5e natste junimaand sinds 1833. In augustus bereikte de neerslaghoeveelheid slechts 22,5 mm, dit was een zeer abnormale lage waarde (norm.: 79,3 mm).

In het land varieerden de zomerse neerslaghoeveelheden tussen 195,1 mm in Leefdaal (Bertem) en 517,0 mm in Mussy-la-Ville (Musson). Tijdens zes dagen waren de dagelijkse hoeveelheden hoger dan 40 mm gemeten in het klimatologische meetnet. De hoogste waarde bereikte 76,2 mm en werd op de 5de gemeten te Ecaussinnes. Op die datum zorgden onweders lokaal voor belangrijke neerslaghoeveelheden in verschillende streken van het land.

Het aantal onweersdagen bedroeg 51 tijdens de zomer (norm.: 40 d.) ; sinds 1981 ligt deze waarde juist onder de recordwaarde van de zomer 2006 (52 dagen). Juni was normaal want men noteerde 11 onweersdagen (norm.: 13 d.). In juli en augustus echter waren er meer onweersdagen aangezien wij er 20 registreerden in juli (norm. : 13 d.) en 20 dagen in augustus (norm.: 14 dagen). De waarde van juli evenaarde het vorige record gevestigd in 1994 (sinds 1981).

Figuur 9. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de zomer 2012.

Figuur 9. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de zomer 2012.

Zonneschijnduur

Ondanks een relatief hoge zonneschijnduur tijdens de maand augustus bereikte de zomerzonneschijnduur te Ukkel slechts 539 h 36 min, een waarde lager dan de seizoensnormaalwaarde (578 h 20 min). De zonneschijnduren tijdens de zomermaanden bereikten respectievelijk 147 h 22 min in juni (norm.: 188 h 05 min), 173 h 23 min in juli (norm.: 200 h 42 min) et 218 h 51 min in augustus (norm.: 189 h 32 min).

Figuur 10. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukke

Figuur 10. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukke

Herfst

De figuren 11, 12 et 13 tonen de dagelijkse waarden weer voor de temperaturen, het neerslagtotaal en de zonneschijnduur waargenomen te Ukkel tijdens de herfst 2012 (september, oktober en november).

Zoals de twee vorige seizoenen kenmerkt de herfst zich in zijn geheel door normale waarden van de gemiddelde temperatuur, het neerslagtotaal, het aantal neerslagdagen en de zonneschijnduur. In het land was het aantal onweersdagen zeer uitzonderlijk hoog.

Temperatuur

De seizoenstemperatuur van de herfst bereikte te Ukkel 10,9°C, dit is exact de normale seizoen waarde. In het begin van het seizoen was de gemiddelde temperatuur van september lichtjes deficitair met een waarde van 14,5°C (norm.: 14,9°C). Gemiddeld observeren wij 2 zomerse dagen tijdens deze maand te Ukkel, dit was ook dit jaar het geval aangezien de maximale temperatuur op 8 en 9 september boven 25°C uitkwam. De 9e was eveneens de warmste dag van de herfst; te Ukkel werd 29,1°C gemeten, terwijl in de rest van ons land 30°C of meer werden bereikt in verschillende meetpunten, de hoogste waarde was deze van Koersel waar de thermometer 30,8°C bereikte.

De gemiddelde temperatuur van oktober bereikte te Ukkel 11,1°C, exact de normale waarde. Tijdens deze maand passeerden wij bruusk van het zomerse weertype naar meer winters weertype: op 22 oktober bereikte de maximale temperatuur te Ukkel nog 24,5°C en 6 dagen later daalde de minimumtemperatuur tot -2,1°C. De volgende dag bleef de minimumtemperatuur negatief (‒0,9°C). Er waren tevens twee vorstdagen tijdens deze maand (norm.: 0,5 d.). De laagste temperatuur werd in ons land bereikt op 29 oktober in Neidingen (Sankt Vith); er werd een minimumtemperatuur van –7,8°C gemeten. Deze dag was tevens de koudste van het seizoen.

In november haalden wij een gemiddelde temperatuur te Ukkel van 7,1°C, dit was eveneens zeer dicht bij de normale waarde (6,8°C). Er was slechts een vorstdag (norm.: 4,7 d.) : de 30e, de minimale temperatuur daalde te Ukkel tot –1,1°C.

Figuur 11. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de herfst 2012 (september2012 to

Figuur 11. Evolutie van de dagelijkse temperaturen te Ukkel tijdens de herfst 2012 (september2012 to

Neerslag

De neerslaghoeveelheid en het aantal neerslagdagen waren normaal voor dit seizoen te Ukkel. Met de pluviometer werd op 51 dagen een neerslagtotaal van 215,7 mm gemeten. (norm.: 219,9 mm in 51 d.). De maanden september en november waren relatief droog met maandelijkse neerslaghoeveelheden die respectievelijk 51,6 mm (norm.: 68,9 mm) en 44,7 mm (norm.: 76,4 mm) bereikte. Echter was de maand oktober relatief nat met een neerslagtotaal van 119,4 mm (norm.: 74,5 mm).

Elders in het land varieerde de herfstneerslagtotalen tussen 141,3 mm in Beauvechain tot 448,6 mm in Frassem (Arlon). Op drie dagen werden in het klimatologische meetnet hoeveelheden hoger dan 40 mm gemeten. De hoogste waarde bereikte 64,7 mm en werd op 3 oktober gemeten te Vezon (Tournai).

Het aantal onweersdagen bereikte 30 dagen tijdens de herfst (norm.: 18 d.). Sinds 1981, is dit een nieuw record voor dit seizoen; het vorige record bedroeg 29 dagen en dateerde uit 2005. September was normaal met 10 onweersdagen (norm.: 8 d.). Maar de maand oktober was zeer uitzonderlijk: met 15 onweersdagen, dit is een nieuw record (sinds 1981) voor deze maand, veel hoger dan de normaalwaarde voor deze maand (6 d.) en het vorige record (10 dagen in 981). De novembermaand was normaal, aangezien wij 5 onweersdagen observeerden (norm.: 4 d.).

Figuur 12. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de herfst 2012.

Figuur 12. Evolutie van de dagelijkse neerslaghoeveelheden (in mm) te Ukkel tijdens de herfst 2012.

Zonneschijnduur

Te Ukkel vertoonde de zonneschijnduur tijdens de herfst een licht hogere waarde dan normaal : er waren 345 h 18 min zonneschijn (norm.: 322 h 00 min). De maandwaarden van de zonneschijnduur waren eveneens relatief normaal: wij observeerden respectievelijk 175 h 22 min zonneschijn in september (norm.143 h 05 min), 119 h 58 min in oktober (norm. 112 h 38 min) en 49 h 58 min in november (norm.: 66 h 17 min).

Figuur 13. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukke

Figuur 13. Evolutie van de dagelijkse zonneschijnduur (top van de gele rechthoeken, in uren) te Ukke

December 2012

Om het klimatologisch overzicht van 2012 te vervolledigen, vermelden wij nog dat het einde van het jaar zeer opmerkelijk was. De maand december was relatief zacht, winderig en zeer nat. Er waren 28 neerslagdagen te Ukkel norm.: 19d.) ; we moeten terugkeren naar 1999 om een dergelijke hoge waarde te vinden. Het neerslagtotaal was zeer uitzonderlijk hoog met een waarde van 172,7 mm, dit is meer dan het dubbele van het normale maandtotaal (81,0 mm). Deze waarde is de hoogste sinds het begin van de waarnemingen te Brussel–Ukkel in 1833 en doet het vorige record uit 1999 (171,9 mm) vergeten.

In het land varieerde het maandtotaal van de neerslag van 102,9 mm in Hans-sur-Lesse tot 280,0 mm in Sourbrodt (Waimes). Op twee data werd lokaal in het klimatologische meetnet dagelijkse hoeveelheden van meer dan 40 mm gemeten. De hoogste waarde bereikte 51,2 mm en werd gemeten op 22 december in Sourbrodt (Waimes).

De laatste dagen van de maand waren opmerkelijk door de hoge temperaturen: De laatste decade van december was de warmste ooit waargenomen te Ukkel sinds 1901 met een gemiddelde temperatuur van 8,8°C (normaal : 3,6°C). Het vorige record dateerde uit 2002 met een waarde van 8,7°C.

Er waren 10 onweersdagen in het land tijdens deze maand (norm.: 3 d.). Deze waarde is zeer uitzonderlijk hoog en komt in de buurt van het record bereikt tijdens de vorige decembermaand.

Maandelijkse grafieken

Na de seizoensoverzichten en dat van december 2012, tonen we in de figuren 14 tot 17 de maandwaarden in 2012 voor de 4 belangrijkste klimatologische parameters waargenomen te Ukkel. Op deze figuren duiden de roze krommen respectievelijk de maandwaarden van de gemiddelde temperatuur (figuur 14), de zonneschijnduur (figuur 15), het neerslagtotaal (figuur 16) en het aantal dagen met meetbare neerslag (figuur 17). De figuren geven eveneens de maandelijkse normaalwaarden voor de periode 1981-2010 (rode krommen), alsook de uiterste waarden waargenomen te Brussel–Ukkel sinds de start van de waarnemingen van elke parameter (1833 voor de temperatuur en de neerslag en 1887 voor de zonneschijnduur).

De gemiddelde temperaturen lage dikwijls dicht bij de normale waarden. Februari valt uit de toon met een lage waarde en maart door een zeer abnormaal hoge waarde. De zonneschijnduren, liggen eveneens dicht bij de normaalwaarden. Alleen maart vertoont een zeer abnormaal hoge zonneschijnduur.

De neerslaghoeveelheden waren meer variabel rond de normale waarden. Onthouden wij vooral het nieuwe neerslagrecord sinds het begin van de waarnemingen in december en zeer uitzonderlijk hoge waarde van juni. Vermeldenswaardig zijn nog de zeer abnormaal hoge waarden van april en oktober en de zeer abnormaal lage waarde van augustus. Voor het aantal neerslagdagen onthouden wij de uitzonderlijk lage waarde in maart en de zeer abnormaal hoge waarde in december.

Figuur 14. De roze kromme toont de maandgemiddelden van de temperaturen in 2012 (in °C) te Ukkel. D

Figuur 14. De roze kromme toont de maandgemiddelden van de temperaturen in 2012 (in °C) te Ukkel. D

Figuur 15. De roze kromme toont de maandgemiddelden van de zonneschijnduren in 2012 (in uren) te Ukk

Figuur 15. De roze kromme toont de maandgemiddelden van de zonneschijnduren in 2012 (in uren) te Ukk

Figuur 16. De roze kromme toont de maandgemiddelden van de neerslaghoeveelheden in 2012 (in mm) te U

Figuur 16. De roze kromme toont de maandgemiddelden van de neerslaghoeveelheden in 2012 (in mm) te U

Figuur 17. De roze kromme toont de maandgemiddelden van het aantal neerslagdagen in 2012 (in dagen)

Figuur 17. De roze kromme toont de maandgemiddelden van het aantal neerslagdagen in 2012 (in dagen)

Cookies opgeslagen